Astonante Jack dicis ke Randy unesme kriis tra la kaban-muri ad il, pos siejesar dum semano, ne, "Li ocidis Vicki. Li ocidis mea spozino." (Il kriis to duesme.) E ne, "Li pafis anke me." (Il kriis to triesme.) Il unesme kriis, "Pro quo la radio nomizas me blanka supristo malgre ke me ne opinionas tale?"
Jack dicis a me, "Me pasis la maxim trista dii di mea vivo sur ta monto. Lo ruptis mea kordio."
Esis varma vespero, do ni sidis extere.
"Ka vu savas pro quo li pafis Vicki Weaver?" dicis Jack. "Li savis ke Vicki esis la maxim forta familiano. On lernas to dum milital instrukto. Eliminez la chefo. Ico esis familio. Ma li traktesis quale militala skopo. Me lakrimifas kande me pensas pri to."
"Pro quo vu iris adibe?" me questionis Jack.
"Me habitis Arizona lore, e Kolonelo Bo Gritz vizitis l'urbo dum kampanio por l'Usana prezidanteso. Kolonelo Bo Gritz es la maxim premiizita Verda Bereto en l'Usana armeo. On facis filmi pri lua aventuri. Bo dicis, "Jack, ka me darfas dejunetar kun vu?" Me dicis, "Bone." Il dicis, "Ulo eventas en Idaho. Viro Randy Weaver siejesas en sua hemo kun sua familio, lua filiulo ocidesis e povos esar plusa morti se lo duros. La FBI pregis me helpar nam Randy Weaver servis me en la Specal Armeo, e li kredas ke il parolos a me. Do me iros adibe, ka vu kunvenos por sustenar me?"
"Pro quo il volis susteno?" me questionis.
"La guvernerio odias Kolonelo Bo e me", dicis Jack. "Il timis ke il iros al monto ed omna fusili vizos il. Li pafos il tilmorte e blamos Randy Weaver. Do me esis lua asekuro."
"Quo eventis lor via arivo?" me questionis.
"Esis sureala", dicis Jack. "Esis nekredebla. Me nultempe dum mea vivo vidis tanta FBI-agenti, Usana marshali, lokal polico, statal polico, en un loko. Esis kugl-espruva soldat-vehili, armizita person-vehili, fardo sur lia vizaji, kugl-espruva vesti. Li tote dominacis ica tre mikra urbo."
Jack pauzis.
"E nun esis cirkume duamil homi trans la barikado, ibe por sustenar la Weaver-familio. Esis mixuro de predikisti, a vicini, a homi quale me, a nov-Nazisti del proxima Ariana Nacioni, a mem kelka liberali."
"Kad Ariana Nacioni esis ibe?"
"Esas probable nultempe plu kam dekekin radikala foli che Ariana Nacioni", dicis Jack, "ma la komunikili impresas ke esas mili ibe. Ma la nov-Nazisti esis dop la barikado pro falsa motivi. La radio dicis ke kontre-semido ocidis Usana marshalo, ed Ariana Nacioni pensis, "Bone. Ni irez adibe e sustenez il." Do esis civitani trans la barikado, e soldati e policani cis la barikado."
11.
"E kande vi atingis la monto", me dicis, "quala konversi eventis inter vi e le Weaver?"
"Randy ploris e la pueri ploris", il dicis. "Do me parolis kelkatempe e pose Bo parolis kelkatempe. Ni probis kalmigar la puerini, cesigar lia plorado ed atencigar li ulo altra kam lia matro jacante sub la koqueyo-tablo en sango-lageto. Ico esis nekredebla traumato. Omnafoye li queris nutrivi, yen elua korpo."
"Kad esis semano pos elua morto?" me dicis.
"Semano pose", dicis Jack, "en kabano tre senaera. E Kevin sufris pro gangreno, nam il pafesis dal tiraliero. Li kovrabis la fenestri e pordi per ragi por impedar la guvernerio vidar e pafar li. Do esis vere senaera."
"Pri quo vi konversis?" me questionis.
"Bo trovis bastono", dicis Jack. "Il stacis sur stumpo e tenis ica granda bastono. Il aspektis quale Moses."
"Do vi esis ankore extere?"
"La puerini ne volis admisar ni", dicis Jack. "Eli ne konocis ni e ne fidis ni. Bo saveskis ke Randy e la puerini savis bone pri ca mondala konspiro. Randy e Vicki esis tre bona genitori. Li par-explikis lo a sua filii, pri quale ca grupo de tre povoza homi establisas Nova Mond-Ordino. Do Bo naracis pri quale on direktas la pekunio, pri ca sekreta organizuri quale la Bilderberg-grupo. Ma Randy e la puerini ja savas ico. Do Bo vere parolis al kinacent milito-policani en l'arbusti. Il parolas a li. Do il havis atencema audantaro dum tota saturdio." Jack ridis. "La guvernerio odiis ni pro to. La policani devas ne savar pri omna to, e Bo citas dati e nomi e tempi. Randy e la puerini komprenis lua taktiko. Esis tre injenioza."
Segun Jack, Bo parolis tadie pri lo sequanta: il dicis ke la sekreta regnanti di la mondo nomizas su la Bilderberg-grupo e li regnas la mondo de sekreta chambro ulaloke. Il dicis ke omnayare ca global elito sejornas che sekreta somer-kampo norde de San Francisco, la Bohemian Bosko, ube li kunvenas ed "agas omnasorta debochaji, sexuala perversaji, ec. Ol es tre stranja klubo, e la sami qui adheras la Bilderberg-grupo adheras ol. Li es sorceri, e li prizas irgo mala."
Jack dicis ke l'eventi che la Weaver-kabano esis granda veko, ne nur por il e por Kolonelo Bo Gritz e por la kinacent soldati jacante en l'arbusti en plena junglo-kamuflajo, ma por la tota mondo ed Usa partikulare.
Esas vera ke dum la monati pos la fino dil siejo, l'Usana milico- movemento - quo ne vere existis antee - raportis enorma augmento di sua membraro. Jack inundesis da inquesti pri quale kombatar la Nova Mond-Ordino.
12.
Lundie-posdimeze, pos dek-dia siejo, Bo e Jack fine konvinkis la Weaver-familio ekirar la kabano e procesar sua kazo en korto.
"Esis tante bona vidar la pordo apertar e ta puerini ekirar e desmetar sua armi", dicis Jack. "E me pasis la maxim trista dii di mea vivo sur ta monto. Kande me saveskis ke mea kolegi, policani e soldati, povas agar tale. Ta militala viri en sua tirano-kostumi ocidis la puerulo. Kande Sammy Weaver vidis sua hundeto pafesar, kande mikra Sammy vidis to e pafis, li preske de-fendis lua sinistra brakio. Mikra Samuel, qua aspektis dek-evanta, li pafis lua sinistra brakio til ke ol pendis per la karno, ed il kriis, "Patro, me venas adheme, patro", e lore mea kun-policani uzis MP5-mashinfusilo e spricis il en la dorso..."
"Or, me portis la puerini al soldati, granda viri, fardo, li omna aspektis quale arbori ed arbusti, e lia lakrimi fluis e striizis lia fardo. Li omna ploris."
Jack ploris dum naracar. Lore il dicis, "E pro to tanta homi hodie parolas kontre ca damninda Nova Mond-Ordino."
Fine, Randy Weaver e Kevin Harris akuzesis pri ocido, konspiro ed asalto. La proceso esis dizastro por la guvernerio. La jurio absolvis Kevin Harris pri omna akuzi, e kondamnis Randy nur pri ne asistar korto pri l'originala fusil-akuzo. Il pasis dekesis monati en karcero.
La guvernerio pagis Rachel e Sara ed Elisheba $1 milion po persono per exterkorta kontrato, per quo Rachel povis komprar la domo e kavali e mikra gimnastikeyo en l'extra dormchambro.
L'Usana komunikili, malgre durar referar Randy Weaver kom blanka supristo - li ankore referas il tale - divenis tre kritikema pri la konduto dal FBI e BATF. La judiciisto deklaris ke la guvernerio demonstris "senkompata desegardo al yuri dil akuziti".
13.
"Ho, blanka supristo!"
Randy Weaver ridetis e tordis sua vizajo quale film-kriminalo.
"To es granda novajo. Qua volas raportar pri la kremglaci-kunveno? To vendos nulo. Ico es ecitanta. Homi spektas automobil-konkursi por vidar la kolizioni. Li amas sango e vundi. Homi es kruela. Generale", dicis Randy Weaver, "me ne fidas homi."
Esis saturdio. Me querabis Randy che Dallas-aeroportuo e ni vehis vers Mount Carmel en Waco, la situo dil Branch Davidian-kirko quo siejesis dal sam esquadro, mem la sam individui, qui organizis ed exekutis la Weaver-siejo.
(La Weaver-siejo konocesas kom 'La Siejo che Ruby Ridge' malgre ke esis nula loko Ruby Ridge. La Weaver-familio habitis sennoma loko inter Caribou Ridge e Ruby-rivereto.)
Randy vehis alonge Interstata 35. Il fumis preske tota paketo de sigareti dum nia du-hora veho. Lua enorma motorbiciklo-binoklo mi-celis lua vizajo.
"Me povas jokar pri Ruby Ridge nun", il dicis. "Dum kelka tempo me ne povis. Me povas spektar Westan-filmo itere nun. Ni omna sufris pro Pos-Traumata Preso-Maladeso. Mem Elisheba. Elisheba memoris ta feko til ke el evis du-e-duima: "Sango! Mama falis! Mama bezonas helpo!" El plorigis omnu en la chambro. El ankore dicas, "Me volas ke Mama ne mortis." Or, certe yes."
14.
En la somero me retroflugis a Montana por vizitar Rachel Weaver. Lastafoye me vizitis el - kande ni pafis en elua gardeno kun elua nun ex-amikulo Josh - el invitis me irgatempe vizitar la restaji dil kabano.
Ruby-rivereto distas du hori per automobilo de elua hemo en Montana. El konduktis. Esis etiketo sur elua automobilo: 'HO STULTO! NE ESAS FUSILI! ESAS MALA GENITORI!'. El pozis CD-diski aden la pleilo. El pleis Fatboy Slim e Jungle Brothers, e kansono qua segun el esis favorato di elua matro, 'Flori An La Muro' da Statler Brothers.
Ni haltis por dejunar. Me questionis pri la religial e politikal kredi di elua familio. El ne bone memoras nun. Pos l'ocido di elua matro li abandonis lo omna.
"Ni ne havis pikturi o polsterizita animali nam ni kredis ke to rikreis la kreaji da Deo. Ni manjis karno nur se ol havas fendita hufo e ruminas, quale bovo o cervo. Mar-animali mustis havar flosi e squami. Nula sharko o anguilo. Mariajo kun sua propra raso. Konservez la pureso di sua raso. Esis multe plu profunda kam to. Ma me ne povas memorar."
Rachel pauzis.
"Ho, yes. Nia sabato esis venerdie."
"Quale la judi", me dicis.
"La hebrei ne es judi", el dicis. "Lo es tote tordita e riskribita."
"Vu devas vidar la literaturo quon matro montris a ni pueri", el dicis. "Ol tote pruvas ke la hebrei ne es judi. Me demandas pardono se me ofensas vu."
"E vu certe ne esis blanka supristi?" me questionis.
"Certe ne! Ni nule objecionis judi. Matro refuzus nulu. Nultempe! El havis la maxim granda kordio. Ni nultempe kredis ke la blanka raso supr-esas omna altri. Pluse, ni esis tre sekura pri fusili. Yes, ni ofte portis nia fusili. Me komprenas ke to povus timigar ti qui ne konocis ni, ma ni nultempe vizus ulu per fusilo."
Me kredis Rachel. Pos la komenco dil siejo, la sola pafi venis de extere, del FBI-tiralieri.
"Ka vu memoras vizitar Ariana Nacioni?" me questionis el.
"Yes", el dicis. "Me memoras la trezor-serchi. Esis juebla."
"Vu memoras nula stranjeso?" me questionis.
"Me memoras kruc-incendio. Unyare li probis swastika."
"Quon vu intencas?"
"Li probis brular granda swastika. Ma ol esis tro pezoza ed ol falis."
Ni travehis Bonners Ferry, bel urbeto an la rivo dil Kootenai-rivero, e pose aden la ruro, pasante la Deep Creek-drinkeyo, ube le Weaver festis specal eventi, aniversarii ec.
La kabano ne esis tam fora de civilizuro kam me imaginis. Esis golfeyo tri milii fore. Ni vehis alonge monto-stradeto.
"Ni konstruktis arboro-fuorti hike", el dicis. "Ni milito-ludis."
Me memoris la survey-filmi quon la FBI publikigis dum la siejo. La filmi montris Rachel e Sammy e Sara kurante kun fusili dum la semani ante l'ocidi di Sammy e Vicki.
15.
Ni atingis mikra senarboreyo.
"Yen ol", Rachel dicis.
El haltis apud rokego super la voyo al kabano, ube Randy pafabis sua .223 aden l'aero kande il saveskis ke sua filiulo mortis. El saltis ek la jeep e kuris cirkum l'angulo. Me sequis el. Lore me haltis.
Rachel stacis sur quadrato de linoleum ube la koqueyo olim esis. La muri e tekto esis absenta. Li kolapsis en la nivo en 1998. La sola restajo dil kabano esis l'etajo, salianta ek la bordo a panoramo dil valo dil Kootenai-rivero. Rachel enpazis l'olima salono.
"La dormchambro di matro e patro esis super la koqueyo", el dicis. "Ta di Sam esis hike." Rachel indikis spaco en l'aero.
Esis libro sur la sulo. Rachel prenis ol.
"Restaurante Refuzaji", el dicis. El depozis la libro sur la sulo. "Matro esis habila pri to."
Esis plusa libri e jurnali sur la sulo, inkluzante anciena numero dil 'Spotlight'-jurnalo: "Omno savenda pri la homi qui direktas nia mondo..."
Esis boteli di 'delicoza selakto-drinkajo' kun la nomo Yenka Nutri-Whey, pendanta korbo, ed anciena paro de shui di Sam.
"Ka vu audas to?" dicis Rachel. "Ulu advenas. Nun ni povas kurar adsur la roko por vidar lu!"
Rachel kuris al rokego super la voyo. El klimis adsur ol ed askoltis.
"No", el dicis. "Ulu iras mem plu alte. Yes. Ni agis to omnafoye ni audis automobilo. Ni omna kriis, "Ho! Ulu venas vizitar ni!" Jeez. Ulo tante simpla povas ankore ecitar."
Ni retromarchis al jeep.
"Stranja pensar ke on referis ico kom monto-fortreso", me dicis.
"Yes", dicis Rachel. "Nia ligna domo. Li dicis ke ol esis bazo. Pro to li povis proximeskar til kin metri fore."
16.
Ni retrovehis al Deep Creek-drinkeyo e dineis sur la portiko super Ruby-rivereto. Dum ke ni finis, viro ekiris la drinkeyo. Il tenis gitaro.
"Mea nomo es Dallas Pike", il dicis a Rachel. "Me es muzikero. Me translojis adhike ante cirkume un yaro. Me translojis ad Idaho pro to quon vua familio subisis. Me venas a ca ponto omna-agoste, e me pregis ke me fine havos okaziono renkontrar vu o vua fratino o vua patro. Me kredas ke vu aprecios ica kansono."
E sen preanunco, Dallas komencis plear:
Sango-makuli en la nivo, sangoza monto, Idaho
Sango-makuli en la nivo, sangoza monto, Idaho
Kelka bufalo-chaseri e la FBI
Ocidis ica lando avan nia okuli
Sango-makuli en la nivo, Vicki Weaver e Waco
Me regardis Rachel. El ploregis. Dallas finis kantar. Il anke ploreskis. Il tushis elua manuo.
"To quo eventis ibe tushis multi", il dicis. "Esas nedeskriptebla honoro renkontrar vu e povar plear mea kansono por vu."
"Danko", dicis Rachel. "La kansono es vere bona."
Dallas staceskis e marchis aden la drinkeyo. Rachel tacis dum kelka tempo. Lore el dicis, "Me ne savas quon dicar a homi kande li agas tale."
Me sentis ke Rachel havis suficanta problemi sen divenar legendo dil Westo.
17.
Rachel kushis su e me trovis Dallas sidante en la drinkeyo. Ni promenis al rivero.
"Vicki Weaver buchesis quale bufalo", il dicis, "stacante en la pordo di elua propra hemo, tenante sua bebeo e vokante a Deo protektar elua familio kontre la fola hundi qui ja pafabis elua filiulo en la dorso."
Dallas regardis la rivero.
"Ma esas bela hike en Idaho", il dicis. "Kelkafoye on mustas repozar e flarar la pin-arbori. Me venas tam ofte kam me povas. Me askoltas l'aquo. Me es tre kontenta hike. Me pleas mea kansono e me voyajas hike ed ibe. Me ne kantis por plorigar el. Me kantis por ke el savez ke el ne es sola. Lasta-semane me pleis ol che la Pluvarko-festo en sudest-Montana, e granda motorbiciklo-viro, lakrimi fluis sur lua vizajo, il venis ed embracis me e ploris. Me pleis ol en Nashville. Esis silenco."
Dallas dicis ke il kredas ke Vicki Weaver esis profeto di Deo.
"El parolis pri nia proximeso a totalista guvernerio", il dicis. "El parolis pri l'un mond-ordino, l'unika mondala pekunio. La milital-industrial komplexo. El parolis pri la Bilderberg-grupo. Me facis mea propra resercho e saveskis ke el esis tote justa."
Ni sidis askoltante la rivero dum kelka tempo.
"La vereso es trovebla", dicis Dallas. "Quale en 'X Files'. On nur bezonas serchar inter la bovofeko e l'ocidi."
FINO
Jon Ronson, 'Them' (2001)
James Chandler 12-jun-04