M O N D O

MONDO-REVUO POR LA MONDO-LINGUO

Oficala organo dil Uniono por la Linguo Internaciona, dil Akademio di Ido, e dil Internaciona Pedagogial Uniono

Nedependante de la frontieri di la stati, l'aeroplano mujante tra-flugas l'aero portante homi e vari trans kontinenti e oceani, precipitas su kun la rapideso di la fulmino la vorto skribita e parolita cirkum la tero; malgre to la populi esas linguale izolita l'uni de l'altri quale en l'unesma dio di la linguala konfuzeso. Egale altega stacas nun kam lore la barili di la mil lingui. Vinkar ta barili, liberigar la penso ek la kateno di la multlingueso, to esus exekutar kulturago egale epokifanta kam ta di Gutenberg. - Bela utopio. - Bela realajo. La sorcal formulo per qua la kultur-populi dil futuro nihiligos la disti inter sua pensomondi esas trovita, e mili de homi, quin la nacionala lingui separis l'uni de l'altri, kun entuziasmo ardoroza konsakras su a kambii di idei e ad amikala interrelateski exkluzive per ica formulo, nome IDO: la definitiva solvo di la mondolingual ideo. Ica linguo qua esas kompozita da akademio di ciencisti specalista sur la fundamento di la komuna, ne-exhaustebla vortotrezoro dil Indo-Europala lingui e segun ciencala principi, esas extraordinare facil-lernebla e plastika, havas l'eufonio dil Italiana linguo e la exakteso di la matematiko, ed esas pronuncebla facile e simile da omni. Vizante lo praktike utila, la kreinti di ca linguo emundis olua vortaro de omna superflua rudimenti, imunigis ol de la idiotismi di la naturlingui, e per minimo de reguli, simpla e preciza, igis ol aptega instrumento di la penso. Omna elementi di la linguo esas selektita segun la principo: maxim granda facileso por la maxim granda nombro de interesati. Ol esas do komprenebla unesmavide, e postulas kom expresilo extreme poka esforco di la memoro, olua regulozeso samtempe favoranta logikala pensado e klara stilo. La idealo di la mondolinguala penso, la utopio di hiere: AD OMNA NACIONI LUA PROPRA LINGUO ED UN SUPERNACIONA LINGUO POR OMNI, esas pragmato.

* * * * * * * * * * * * * * *

DICEZ TO A LI

Dicez a li, ke la probo solvar la mondolinguala questiono per la Esperanto da la Poloniana mediko Zamenhof rezultis en fiasko koram la Ligo di Nacioni pro la neremediebla defekti di ta linguo.

Dicez li, ke nek la Ligo di Nacioni nek lua organi konfrontesis kun la vera mondolinguo, e ke experta akademio sempre atenceme sorgas la purigo, richigo e pluperfektigo di ca linguo.

Dicez a li, ke ni deziras konvinkar li ke ica linguo esas extraordinare facila, havas la eufonio dil Italiana linguo e la exakteso di la matematiko.

Dicez a li, ke la oficala linguo dil Uniono por la Linguo Internaciona esas la sole vera mondolinguo, e ke omna lua konkursanti esas ne lingui ma jargoni.

Dicez a li, ke vu vidis lo en MONDO!
Dicez to a li!


Texto-peci prenita de la Ido-revuo MONDO, Yaro XIII (XV) Januaro-Februaro 1924, No. 1-2 (155-156).


Back to main Ido page

This page hosted by Yellow Internet.
James Chandler 6-May-98.