PROGRESO

JANUARO - APRILO 1994 - Nº 300


Etapo - En simil okazioni - La titulo - Okadek numeri - Rinasko - Nova fervori - Prekursori - Idista poeti - Idista voyajeri - La voyo di Couturat

LA YENA JUBILEAL NUMERO

esis komplete kompozita e redaktita da Andreas Juste, membro dil Redaktal Komitato ecepte texto da Tazio Carlevaro.

ETAPO

Dum l'unesma yari dil yarcento l'ideo pri realigo di linguo internaciona ed auxiliara esis skopo di multa fervori.

De pos quar o kin yardeki on sentis ta bezono ed esforcis trovar bona solvo. Mult ek ta projeti esis nur frukto di subkoncial tendenci, di karakteral manio, di fantazioz imagini, mem kelkafoye di personal vanitato.

Kelki tamen esis rezulto di kompetenta labori linguistikal. La genio di Louis Couturat konsistis ek serchar la punti di konvergo, e trovar la meza voyo.
La linguo, nia linguo, qua lore ne ja havis nomo, esis ne un solvo inter la cetera, to esis la solvo.

Koordinanta existanta radiki en racional sistemo, respektanta lingual kustumi dil Europana populi, aplikanta praktikal logiko, kombinant eufonio e komodeso, certe ol havis omna necesa qualesi por divenar la transnaciona komunikilo.

E tamen ol renkontris obstakli de omna sorti:
jaluzeso, personal ambicio, financal interesto, shovinista stulteso, ideologial tribualismo, statala persekuti, to semblis esar quaze komploto. Ma to esis nul koaliso, nur disparat esforci por impedar bona solvuro, jenanta pro ke serioza.

Ni agnoskez modeste ke Idisti anke kulpis dum periodo per disipar sua energio por diskuti pri falsa problemi: stabileso-reformo, o valideso di statuti. E dume l'adversi sempre repetis, ke l'Ido havas nul existo.

Ma l'Idisti duris replikar: E tamen ol vivas!
E li povas nun festar pro la numero 300 di sua revuo.

Ma quale celebrar tante bel etapo?

Memorante ke 1994 es anke aniversario (nam la koncepto dil linguo, qua divenis Ido eventis en 1894) on pensis, ke lo maxim bona es prizentar vasta panoramo por montrar to quon l'Idisti realigis dum un yarcento.

Ma to esus Enciklopedio dil Idistaro, e dika libro esus ne suficiva. Ni remarkez exemple ke la tri tomi dil Antologio kontenas originala texti da plu kam 150 skripteri. E tanta kongresi o konferi, e tanta deki de Idolingua revui, e tanta linguistikal studiuri ed esayi. Tota vivo esus necesa por kompilar tal enciklopedio.

Yen do simple plur artikli, qui povus (o povos?) esar parti di tal imensa verkaro.

Ni selektis sur bazo dil kriterio:
informez prefere kam rezoni
fakti prefere kam argumenti.

En yaro, quan ni povas egardar kom etapo sur nia voyo, to esez dankanta homajo por devota Samideani (nur poka inter multa ceteri), e samtempe kom atesto pri l'Idala perservero e pri lo serioza di nia skopo.

Retro al Ido-pagino


James Chandler 30-Aug-00