EN SIMIL OKAZIONI
Kurioza lektero forsan questionos: kad on agis tale por la numeri 100 e 200 di Progreso?
Ni apertez ta precioz olda revui, e yen ne nur respondo, ma mem informi pri la stando dil Uniono e pri la pensi e reakti dil Idisti dum ta periodi.
La numero 99-100 aparis en aprilo di 1934.
Ol es duopla e kontenas 48 pagini: vera spegulo dil animoza vivo dil Ido-movado: kompari pri
stilo di diversa skripteri, artikli pri linguo, pri chifri, nombri e kalkulo e pri plur
altra temi, serioz ed ankor nun lektind ed interesiva.
Ma ni trovas anke informi pri la morto di du eminenta samideani: D-ro Goldberg, konocita sub sua plumnomo Filareto Kavernido, asasinit yel 16-esma di marto 1933, e Kanoniko Jean Guignon, entomologiisto, lexikografo, skriptero e meceno, di qua citesas frazo: Se me esus tote sola por studiar Ido, nu, me studius ol, mem en l'altra mondo, pro la plezuro studiar lu.
Kad esus posibla trovar un plu forta konvinkeso?
Pri numero 100 dil revuo ni trovas nul aludo, ma kad es koincidenco, l'unesma du pagini A nia
lekteri expresas idei, qui pos sisadek yari havas ankor nun perena valoro:
... qua sustenon ni povas expektar de mondo desequilibrita per la krizo ekonomiala, e quon
ni povas demandar de generaciono, qua - ni konfesas ol en tota sincereso - es pronta por
dementerio? (ni memorez, ke to skribesis en yaro 1934).
Kad l'ideo mondlinguala vinkos cadie o morge o pos cent yari, to nule importas... ni servas idealo, pro ke ni judikas olua realigo kom utila por la homaro... fortunoze restas ankore multa samideani qui konervas la fido a la skopo persequata, nam lia idealismo ne dependas de chanjanta konjunturi, ya mem singla nov obstaklo duopligos lia ardoro.
E lor la duacentesma numero, quo eventis?
Ol editesis en junio di 1962, e sub titulo Nia movado citas explicite:
... to esas la numero 200! Yes, ja tantafoye Progreso arivis che l'amiki di nia linguo: ol
venis en cirkonstanci tre diversa, lor epoki di espero imensa o di lukto kontre desloyal ataki,
lor instanti di krizo o mem di dubito, lor periodi joyoz o tristiganta. Ma nun ol volas
adoptar eko dil optimismo qua regnas en la tota Idistaro.
E l'artiklo duras informar pri la diversa revui en Idal idiomo.
Ma ne omni, ja lore, havis tal optimismo: multi previdis kun regreto tre balda fino di tant
esperi.
Fortunoze li eroris.
Quon li pensus nun lor konstatar, ke l'Idolinguo duris e povas nun pos triadek yari festar pro
sua triacentesma jubileal numero?
James Chandler 31-Aug-00